Ruperra Castle - Castell Rhiw'r Perrai
  • Welcome
  • History
  • About us
    • Our Trustees
  • Visit the area
    • Tredegar House
  • Membership
    • Privacy Policy
  • News and Events
  • Books
  • Stories
  • Croeso
  • Hanes
  • Amdanom ni
    • Ein hymddiriedolwyr
  • Ymwelwch yr ardal
  • Aelodaeth
    • Polisi Preifatrwydd
  • Newyddion a digwyddiadau
  • Llyfrau
  • Storïau

​Newyddion a digwyddiadau

Mae 14% o’r Henebion Cofrestredig yng Nghymru mewn perygl

22/5/2023

0 Comments

 
Picture
Mae ffigurau brawychus gan Cadw wedi cadarnhau bod 14-14.5% o Henebion Cofrestredig o bwysigrwydd cenedlaethol yng Nghymru “mewn perygl” – llofnodwch ddeiseb gan y Senedd i wneud cynlluniau rheoli cadwraeth ar gyfer pob un ohonynt yn orfodol.
Mae Henebion Cofrestredig i fod i gael eu hamddiffyn er mwyn diogelu archaeoleg ac adeiladau fel y gall cenedlaethau'r dyfodol ddysgu o'n gorffennol.
 
Mae cofrestru yn nodi henebion sydd o bwysigrwydd cenedlaethol i Gymru – sydd o bwys nid yn unig yn lleol, ond hefyd i dreftadaeth ddiwylliannol ehangach Cymru.  Maent yn enghreifftiau prin, ac mae gan lawer ohonynt arwyddocâd rhyngwladol sy'n denu ymwelwyr o bob cwr o'r byd. 
 
Ar hyn o bryd mae 4,229 o Henebion Cofrestredig dynodedig yng Nghymru.  Mae amcangyfrifon presennol Cadw, Gwasanaeth Amgylchedd Hanesyddol Cymru, yn dangos bod tua 14%-14.5% o'r rhain mewn perygl.

Mae llawer o henebion yn sefydlog, mae angen rheoli eraill er mwyn arafu neu osgoi effeithiau dirywiad naturiol.  Mae gwefan Cadw yn awgrymu y gallai fod yn ddefnyddiol i berchnogion Henebion Cofrestredig lunio Cynllun Rheoli Cadwraeth i arwain eu penderfyniadau, ond nid yw'n ofyniad.
 
Mae Castell Rhiw'r Perrai, Heneb Gofrestredig yn Ne Ddwyrain Cymru, yn enghraifft o reolaeth wael ar ein hamgylchedd hanesyddol.  Mae'n bensaernïol unigryw ac yn arwyddocaol yn hanesyddol fel yr unig gastell pasiant yng Nghymru, a adeiladwyd i'w arddangos ac nid ar gyfer amddiffyn.  Ym mis Rhagfyr 1941 cafodd ei ddifetha gan dân ac mae'n dal i fod yn adfail mewn perygl ar ôl dirywio yn y blynyddoedd ers hynny. Mae un o’r tyrau wedi disgyn a heb ymyrraeth ystyriol bydd yn dirywio ymhellach ac yn cael ei golli’n fuan…

Mae disgrifiad dynodiad Cadw yn cynnwys: “Mae Castell Rhiw’r Perrai yn enghraifft brin o gastell ffug sylweddol o’r Adfywiad Jacobeaidd...  Mae'r heneb o bwysigrwydd cenedlaethol oherwydd ei photensial i wella ein gwybodaeth am fywyd cymdeithasol, domestig a gwleidyddol ôl-ganoloesol a dylunio pensaernïol y cyfnod. Yn nodedig, roedd soffistigeiddrwydd cynllun Jacobeaidd yn Rhiw’r Perrai yn ddigynsail ar y pryd yng Nghymru”.
 
Mae Castell Rhiw'r Perrai hefyd yn Adeilad Rhestredig Gradd 2*. Ar hyn o bryd mae 30,093 o Adeiladau Rhestredig dynodedig yng Nghymru. Mae amcangyfrifon presennol gan Cadw yn dangos bod rhwng 8%-8.5% o'r rhain “mewn perygl”.
 
Mae Ymddiriedolaeth Cadwraeth Castell Rhiw’r Perrai yn deisebu’r Senedd i wneud Cynlluniau Rheoli Cadwraeth yn orfodol ar gyfer Henebion Cofrestredig sydd mewn perygl, er mwyn osgoi esgeulustod a’u colli wedi hynny.
 
Llofnodwch a rhannwch y ddeiseb cyn iddi gau ar 18 Gorffennaf 2023 - mae angen 10,000 o lofnodion er mwyn iddi gael ei hystyried ar gyfer dadl yn y Senedd.

Ym mis Ionawr 2023 cymeradwyodd Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili gynigion i addasu adeiladau allanol wrth ymyl Castell Rhiw’r Perrai yn gymuned breswyl heb unrhyw gynlluniau ar gyfer Castell Rhiw’r Perrai, adeilad o bwysigrwydd hanesyddol enfawr ac sydd mewn perygl. Roedd Country Life Magazine o'r farn bod y cyfle coll hwn yn sgandal genedlaethol mewn erthygl ym mis Chwefror 2023.

Dysgwch fwy am Henebion Cofrestredig ar wefan Cadw
0 Comments



Leave a Reply.

    Archives

    February 2024
    September 2023
    July 2023
    May 2023
    March 2023
    February 2023
    January 2023

    Categories

    All
    Achub Y Castell
    Amgylchedd
    Digwyddiadau

    RSS Feed

Proudly powered by Weebly
  • Welcome
  • History
  • About us
    • Our Trustees
  • Visit the area
    • Tredegar House
  • Membership
    • Privacy Policy
  • News and Events
  • Books
  • Stories
  • Croeso
  • Hanes
  • Amdanom ni
    • Ein hymddiriedolwyr
  • Ymwelwch yr ardal
  • Aelodaeth
    • Polisi Preifatrwydd
  • Newyddion a digwyddiadau
  • Llyfrau
  • Storïau